Laatst zocht ik verveeld naar een film of serie want alles wat ik volgde had ik afgekeken. Ik klikte nietsvermoedend op de film Poor Things en was direct uit het veld geslagen, aangetrokken tot de kostuums en rare geluidjes. Ik was hooked. Er werd op een prachtig wijze verbeeld hoe het patriarchaat invloed heeft op de seksuele ontwikkeling van een vrouw. Nou ja, zoiets dacht ik toen het keek, maar een vriendin legde het mooier uit. Zij zag vooral hoe Bella Baxter (Emma Stone) overeind bleef ondanks alle pogingen van het patriarchaat om haar te sturen, in te dammen.
Ik moest denken aan mijn eigen opgroeien als vrouw in een testosteron gevoed lichaam. Omdat ik zo afgewezen werd als vierjarige in mijn rokje op school, maakte ik in de jaren die volgden mijn jongensmasker, mijn eigen mini patriarchaat. Pesterijen, niet begrijpende blikken, afkeurende reacties uit mijn omgeving waren de basis voor mijn wetboek. Ik beschreef daarin hoe ik stoer moest zijn, op meisjes moest vallen en hoe ik conflicten kon vermijden. Wat overigens niet heel consistent in elkaar zat en doorgaans jammerlijk faalde. Toch gebruikte ik het nog heel lang als een soort innerlijke rechtbank om mezelf terecht te wijzen. Ook toen ik door jaren liters aangemaakt testosteron allerlei mannelijke trekjes en lustige behoeften kreeg raadpleegde ik het nog regelmatig, maar nee, het man-zijn wilde niet echt zegevieren.
Ik snapte niets van de macho mannelijke manier van omgang met elkaar of met vrouwen. Ik begreep de seksuele aantrekking naar vrouwen maar het opdringen ervan was een andere wereld. Ik weet nog hoe ik rond mijn 20ste in Eindhoven vaak met een vriendin naar de Effenaar of de Danssalon ging, om uren te dansen. Heerlijk was het, de mooiste uitgaanstijd uit mijn leven. Als ik met haar ging dansen kon ik helemaal uit mijn dak gaan. Vooral ook omdat zij dat ook deed. Eigenlijk waren we gewoon vriendinnen samen uit. Maar waar ik me stiekem toch wel een beetje inhield om niet te vrouwelijk te zijn in mijn bewegingen, moest zij juist oppassen dat ze niet weer een man op haar af kreeg die dacht zijn slag te slaan. We hadden een soort systeem waarin ik als nodig zo om haar heen danste zodat het hitsige mannenvolk haar niet kon bereiken.
De laatste jaren begin ik steeds meer te zien hoe onderdrukt de vrouw nog is, en al het andere wat niet normatief is aan de hetero man. Hoe vastgeroest het systeem is. Door regels en denkwijzen uit het verleden, de schijnveiligheid die het velen lijkt te geven. Misschien is dat mijn voordeel, dat ik mijn eigen systeem aanschouwde en zag hoe onsamenhangend het was en daardoor ook het grotere systeem beter begon te herkennen als een net zo ongefundeerd en afbrokkelend gebeuren. Gekheid is het! Ik heb het gevoel dat ik er steeds meer bovenuit kan stralen. Misschien is dit mijn ontsnapping aan het patriarchaat.
Al denk ik dat ook ik er niet echt aan kan ontsnappen. Wie wel? Zo was mijn eigengebrouwde beschermingssysteem niet eens zo heel anders dan dat van veel andere vrouwen of personen. Om normaal te lijken, onder te duiken. Zoals ik niet betrapt wilde worden op mijn vrouwelijke karakter zie ik veel meer mensen die een karakteristiek stukje van hun identiteit vroeger of nu nog verstoppen of niet durven te leven. Hoe mooi zou het zijn als ieder zich vrij mag voelen om uit te zoeken wat hun identiteit is. Dat is voor mij bevrijding. Dat je je niet hoeft aan te passen of niet hoeft te ontsnappen aan het patriarchaat, maar dat je gewoon mag zijn en gerespecteerd mag worden wie je bent.
