English version here.
Op zoek naar interessante structuren om te weven kwam ik het experiment tegen van Eva Stossel. Ze borduurde voort op experimenten en werk van Verda Elliott om het moiré-effect te verkrijgen in een weefsel. Ik was direct gefascineerd. Alleen had ik wel een probleem, de instructies op haar blog zijn voor een 16 schachten weefgetouw en het mijne heeft er maar 8, dus maakte ik een andere versie die wel op mijn weefgetouw past.
Het moiré-effect is vooral bekend uit de grafische wereld, de ongewenst vloeiende lijnen in bogen over een foto die kunnen ontstaan door verkeerd geplaatste rasters in het drukproces. Ook kun je het tegenkomen in video’s als iemand in de opname een blouse met dunne lijntjes draagt.
Om dit effect te krijgen gebruikten Eva en Verda 15 in plaats van 16 schachten. Dit omdat een oneven aantal schachten meer kans geeft het effect te bereiken. Maar met 8 schachten heb ik veel minder mogelijkheden, dus heb ik toch een even aantal gebruikt en ben ik (meer) gaan experimenteren in de inslag zelf. Ik gebruik juist wel de bindingstekeningen in het ontwerpen van reeksen inslagen. In de meeste weef-software kan je, na wat gepuzzel met de bindingstekening, alles in één keer omzetten naar een ‘liftplan’, de inslagen voor een tafelgetouw. Daar kan je ook weer kijken of je de inslagen zelf aanpast, al heb ik dat in de uiteindelijke moiré-tekening niet gedaan.
Om het moiré-effect te bereiken in het weefsel verdeel je de schachten en de inslag in twee gecombineerde weefsels waarbij je in de schering al een soort defect inbrengt. De achterste vier schachten hebben een regelmatige diagonale inrijg zoals in de keperbinding en in de voorste vier schachten wisselt de ‘steilheid’ van die diagonaal. Als je kijkt naar de bindingstekening zie je dat alleen rechtsboven en linksonder gebruikt worden. Linksboven en rechtsonder gebruik je consequent niet zodat je echt twee weefsels door elkaar weeft. Ik heb er wel mee gespeeld, maar het werkte voor mij niet om hier vanaf te wijken. In de schering en in de inslag maak je steeds om en om een binding voor het ene patroon en dan weer voor het andere.
Voor de schering gebruikte ik cottonline 22/2, dat dezelfde dikte heeft als katoen 8/2, met een 80/10 weefriet. Voor de inslag gebruikte ik 8/2 katoen, dat minder mat is dan cottonline. Na veel puzzelen en weven kwam ik tot een variant die ik het meest vond lijken op de experimenten die ik vond op het blog van Eva Stossel. En voelde daadwerkelijk als een moiré-effect. Ook kwam ik tijdens het proces andere resultaten tegen die niet per se moiré zijn, maar wel leuk om te weven. Meer ruis of chaos met beweging erin.
Moiré weefsel voor 8 schachten. Rechts het liftplan voor tafelweefgetouw. Ik heb na het omzetten naar liftplan niets veranderd in de inslag dus is het ook te gebruiken op een trapgetouw.
wi-file voor tafelweefgetouw moire-tableloom-8shafts.wif
wif file voor trapgetouw moire-treadleloom-8shafts.wif
Na meerdere variaties tekenen en uitvoeren kwam ik tot dit golvende ruisweefsel. Links de eerdere pogingen waar de bindingen en flotteringen niet fijn corresponderen met elkaar. Rechts mijn uiteindelijke ontwerp. Voor tafelweefgetouw.
Wif-file voor tafelweefgetouw noise-tableloom-8shafts.wif
Een variatie die vooral bestaat uit flotteringen. Bij de inslag heb ik de afwisselende kleuren omgedraaid. Voor tafelweefgetouw.
Wif-file voor tafelweefgetouw swing-tableloom-8shafts.wif
Zie het blog van Eva Stossel voor moiré op 16 (of eigenlijk 15) schachten